تفاوت خلع ید و تصرف عدوانی | کدام دعوا مناسب‌تر است؟

◾️ مقدمه

یکی از مهم‌ترین موضوعات در دعاوی ملکی، نحوه بازپس‌گیری ملک از دست شخصی است که بدون حق در آن مستقر شده است. در این شرایط، دو دعوای رایج وجود دارد: خلع ید و تصرف عدوانی. بسیاری از افراد نمی‌دانند این دو دعوا چه تفاوتی دارند و کدام یک برای طرح شکایت مناسب‌تر است. در این مقاله به بررسی کامل تفاوت خلع ید و تصرف عدوانی و نکات مهم آن می‌پردازیم.

◾️ خلع ید چیست؟

خلع ید به معنای خارج کردن متصرف غیرقانونی از ملکی است که مالکیت آن برای خواهان ثابت شده باشد. برای طرح دعوای خلع ید، اثبات مالکیت رسمی الزامی است.

◾️ شرایط دعوای خلع ید:

• مالکیت رسمی خواهان

• تصرف غیرقانونی خوانده

• عدم وجود قرارداد معتبر بین طرفین

مرجع رسیدگی: دادگاه عمومی حقوقی

◾️ تصرف عدوانی چیست؟

تصرف عدوانی یعنی شخصی بدون رضایت مالک، ملکی را تصرف کند یا مانع استفاده مالک از ملک شود. این دعوا علاوه بر جنبه حقوقی، جنبه کیفری نیز دارد.

◾️ شرایط دعوای تصرف عدوانی:

• سبق تصرف خواهان (یعنی قبلاً ملک در تصرف او بوده)

• لحوق تصرف خوانده (تصرف بعدی خوانده بدون رضایت)

• عدوانی بودن تصرف (بدون مجوز قانونی)

  ---

◾️ مرجع رسیدگی:

• حقوقی: دادگاه عمومی حقوقی

• کیفری: دادسرا و دادگاه کیفری دو

◾️ تفاوت خلع ید و تصرف عدوانی

◾️ کدام دعوا مناسب‌تر است؟

اگر سند رسمی مالکیت دارید و شخصی ملک شما را غصب کرده، دعوای خلع ید بهترین گزینه است. اما اگر شما مالک رسمی نیستید و صرفاً در ملک سابقاً تصرف داشته‌اید، دعوای تصرف عدوانی انتخاب مناسب‌تری خواهد بود.

◾️ مجازات تصرف عدوانی (در بعد کیفری)

در صورت احراز تصرف عدوانی در دادگاه کیفری، برای متصرف مجازات حبس و رفع تصرف در نظر گرفته می‌شود.

✔️ نتیجه‌گیری

هر دو دعوا برای جلوگیری از تصرف غیرقانونی ملک طراحی شده‌اند اما تفاوت اصلی در مدارک و شرایط طرح دعوا است. برای انتخاب درست، حتماً با یک وکیل متخصص در دعاوی ملکی مشورت کنید.