صلح محاباتی چیست؟

صلح محاباتی یکی از انواع عقد صلح در حقوق ایران است که در آن ارزش عوضین (مال یا اموالی که بین طرفین رد و بدل می‌شود) با هم تناسب ندارد و این عدم تساوی عمدی است. در واقع، طرفین بدون توجه به ارزش واقعی اموال، تصمیم به انجام معامله می‌گیرند.

—

🔸 تفاوت صلح محاباتی با صلح معوض

* صلح معوض: ارزش عوضین تقریباً برابر است و معامله بر اساس برابری انجام می‌شود.
* صلح محاباتی: تساوی ارزش‌ها به عمد نادیده گرفته می‌شود و طرفین آگاهانه این عدم توازن را می‌پذیرند.

—

🔹 کاربردهای صلح محاباتی

صلح محاباتی ممکن است در شرایط زیر استفاده شود:

۱. انتقال اموال بین اعضای خانواده (مثل والدین به فرزندان) برای اهداف حمایتی یا مالی.
۲. انتقال اموال به قصد فرار از دین (که از نظر قانونی باطل است).
۳. تسهیل انتقال مالکیت بدون توجه به ارزش واقعی اموال.

—

🔸 شرایط و اهلیت طرفین در صلح محاباتی

برای انجام صلح محاباتی، طرفین باید شرایط قانونی زیر را داشته باشند:

* بالغ باشند.
* عاقل باشند.
* رشید باشند (توانایی تشخیص نفع و ضرر خود را داشته باشند).

—

🔹 حکم خیار غبن در صلح محاباتی

در صلح محاباتی، شخصی که مال را منتقل کرده نمی‌تواند به استناد خیار غبن (ادعای مغبون شدن) معامله را فسخ کند، زیرا عدم تساوی ارزش‌ها از ابتدا با آگاهی پذیرفته شده است.

—

🔸 تفاوت صلح محاباتی با عقد هبه

* هبه: انتقال مال به صورت رایگان و بدون دریافت عوض.
* صلح محاباتی: عوض وجود دارد اما ارزش عوضین با هم برابر نیست.

—

♦️ نکات مهم و قانونی در صلح محاباتی

* اگر صلح محاباتی با هدف ضرر رساندن به اشخاص ثالث یا فرار از پرداخت دین انجام شود، باطل است.
* برای انتقال اموال به همسر یا فرزندان و استفاده از منافع آن، می‌توان از سند صلح عمری در دفتر اسناد رسمی استفاده کرد.